|
هەڵەبجە لە یاد مەکەن
مالمۆکورد
"All They Want is Justice": 30 Years After the Chemical Attacks on Halabja, Survivors Fallen into Oblivion
Thirty years after the chemical attacks on Halabja, the survivors continue to suffer from severe physical and psychological ailments. The Jiyan Foundation calls on the Government of Iraq to formally apologize for the crimes committed in 1988 and to enter into dialogue with the victims of Halabja with the aim of providing them with reparations.
Halabja – On 16 March 2018, one of the greatest atrocities committed against civilians during the second half of the 20th century turns thirty. On 16 and 17 March 1988, the Iraqi Army bombarded the city of Halabja near the Iranian border with chemical weapons, killing 5000 inhabitants immediately and permanently injuring an additional 10,000. With financial support from the German Foreign Office, the Jiyan Foundation treated more than 2000 victims of the attacks.
"Until today, the survivors suffer from chronic impairments such as irreparable lung and eye damages, as well as skin disorders that require constant and very expensive treatment", says Azad Mustafa Qader, medical doctor and manager of our clinic in Halabja. "Many are haunted by the horrific things they witnessed. The worst things is that no one seems to care about them, not the Iraqi government, not the Kurdish authorities and not the international community. All they want is justice."
Three decades later, the survivors' ordeal is overshadowed by other crimes and other victims that currently haunt Iraq. In order to achieve justice for the people of Halabja, the Jiyan Foundation calls on the Government of Iraq to assume responsibility for the fate of the survivors, to issue a formal apology and to find ways of repairing the damage done.
We further invite the international community to view Halabja as a cautionary tale and to do everything in their power to prevent the production and use of chemical weapons, eradicate existing stockpiles of such weapons, hold those responsible to account and ensure that victims receive adequate reparations.
Jîyan is the Kurdish word for "life". The Jiyan Foundation supports survivors of human rights violations, promotes democratic values and defends fundamental freedoms in Kurdistan-Iraq. The Jiyan Foundation is supported by the German government, the European Union, the United Nations, and private donors.
عربي | کوردی| Germany | English
"هەموو ئەوەى دەیانەوێت دادپەروەرییە"
سى ساڵ تێدەپەڕێت بەسەر کیمیابارانکردنى هەڵەبجە و قوربانییەکانى لەبیر دەکرێن
سى ساڵ تێدەپەڕێت بەسەر کیمیاباران کردنى هەڵەبجە، بەڵام قوربانییانى ڕووداوەکە بەردەوام بەدەست گرفتە ئازار بەخشە جەستەیی و دەروونیەکانەوە دەناڵێنن. دەزگاى ژیان بۆمافەکانى مرۆڤ داوا لەحکومەتى ئێستاى عێراق دەکات، کە بەفەرمی داواى لێبووردن لێبوردن بکات لەبەرامبەر ئەو ڕووداوەی لەساڵى 1988 بەسەر هەڵەبجە و هەڵەبجەییەکاندا هات، هاوکات داواکاریشە بکەوێتە گفتوگۆیەکى شێلگیرانە لەگەڵ قوربانییانى ئەو ڕووداوە بەمەبەستى قەرەبووکردنەوەیان.
16ى ئازاری 2018 سى ساڵ تێدەپەڕێت بەسەر یەکێک لەگەورەترین ئەو کارەساتانەى کەلەنیوەى دووەمى سەدەى بیست بەسەر خەڵکى سڤیلى هەڵەبجە هات. لە ڕۆژێکى وەک ئەمڕۆدا و لە 16/3/1988 سوپاى عێراقى ئەو دەمە، شارى هەڵەبجەى بە گازى کوشندەى کیمیایی بۆردوومان کرد. لەئاکامدا 5،000 هەزار هاوڵاتى سڤیل ڕاستەوخۆ گیانیان لەدەست دا و زیاتر لە 10،000 کەسیش بە شێوەیەکى هەمیشەیی بریندار بوون. بەهاوکاریی وەزارەتی دەروەی ئەڵمانیا، دەزگای ژیان توانیوێتی زیاتر لە ٢٠٠٠ قوربانی و بەرکەوتووی ئەو ڕووداوە تیمار بکات.
د. ئازاد موستەفا قادر، پزیشک و بەرپرسى دەزگاى ژیان لەهەڵەبجە دەڵێت:
"تا ئەمڕۆ قوربانییەکانى ئەو کارەساتە بەدەست لەکار کەوتن و پەککەوتنى هەمیشەیی سییەکان، نەخۆشییەکانى چاو و چەندین نەخۆشى پێستەوە دەناڵێنن. دیارە تیمار کردنى ئەم جۆرە نەخۆشیانەش پاڵپشتی دارایی زۆری دەوێت، هەتا نەخۆشەکان ژیانێکى نزیک لەئاسایی بەڕێ بکەن." هەروەها وتی "زۆرێک لە قوربانییەکان تا ئەمڕۆش وەک خەونێکی ناخۆش ئەوەى لەو ڕۆژەیا دیویانە دێتەوە یادگە و بیریان، ئەوەى کارەساتەکە خەمگین تر و خراپتر دەکات، ئەوەىە کە هیچ کەسێک نیە بچێتە ژیر بارى ئەم کارەساتە و کەمێک لە ناسۆرییەکانى قوربانییەکان کەم بکاتەوە. نەحکومەتى عێراقى و نەدەسەڵاتدارانى کورد و نەکۆمەڵگەى نێودەوڵەتیش خۆیان لەم دۆخە سەخت و نەکردەیە ناگەیەنن."
سێ دەیە تێدەپەڕێت و قووربانیانى ئەو کارەساتە جەرگبڕە لەسێبەرى تاوان و کێشەى لەدواى یەک و گەورەتردا دەست و پەنجە نەرم دەکەن، لەم گۆشە نیگایەوە و بۆ دەستەبەرکردنى دادپەروەرى، دەزگاى ژیان بۆمافەکانى مرۆڤ داواکارى ئاڕاستەى حکومەتى عێراق دەکات بۆ ئەوەى بچێتە ژێر بارى بەرپرسیارێتییەوە لەبەرامبەر قوربانیان و شەهیدانى زیندووى ئەو کارەساتە و بەفەرمى داواى لێبووردن بکات و شان بداتە ژێر بارى چاککردنەوەى ئەو وێرانییەى کارەساتەکە لەدواى خۆى بەجێى هێشتووە.
زیاد لەمەش داواش لەکۆمەڵکاى نێونەتەوەیش دەکەین کەهەڵەبجە بکاتە خاڵێکى ئاگایی بۆئەوەى چیدى ڕێگە بەدروستکردن و بەکارهێنانى گازى کیمیایى نەدرێت و سنورێکى بۆ دابنرێت و ئەو بڕەشى کەلەئێستادا هەیە لەناو ببرێت و دڵنیایی و قەرەبووى شایستەش بدرێتە قوربانیانى ئەو کارەساتە جەرگبڕە.
عربي | کوردی| Germany | English
"كل ما يريدونه هو العدالة": ثلاثین عاماً مرعلی الهجمات الكيميائية على حلبجة وصار الناجون منسيون تماما.
بعد مرور ثلاثين عاماً على الهجمات الكيميائية على حلبجة، ما زال الناجون يعانون من أمراض جسدية ونفسية شديدة. تدعو مؤسسة ژيان الحكومة العراقية إلى الاعتذار رسمياً لکونها الوارس الشرعي للحکومە العراقیة السابقة عن الجرائم التي ارتكبت بحق اهالي حلبجة في عام 1988 والدخول في حوار مع الضحايا بهدف تقديم تعويضات لهم.
حلبجة - في 16 آذار 2018 ، يمر ثلاثين عاما على واحدة من أعظم الفظائع المرتكبة ضد المدنيين خلال النصف الثاني من القرن العشرين. في ١٦ و ١٧ آذار عام ١٩٨٨، قام الجيش العراقي بقصف مدينة حلبجة الواقعة قرب الحدود اﻹيرانية بالأسلحة الكيميائية، مما أسفر عن مقتل خمسة آلاف شخص على الفور وإصابة عشرة آلاف آخرين بأصابات دائمة ومزمنة. بدعم مادي من الوزارة الخارجية الألمانية، قامت مؤسسة ژيان بمعالجة أكثر من الفين من ضحايا الكارثة.
"حتى يومنا هذا ، يعاني الناجون من إعاقات مزمنة ومنها اضرار جسدية لايمكن تعويضها، مثل تلف الرئة والعين، بالإضافة إلى الاضطرابات الجلدية التي تتطلب علاجًا ثابتًا ومكلفًا للغاية" ، يقول أزاد مصطفى قادر، الطبيب والمدير لعيادتنا في حلبجة. "كثيرون من الضحايا تطاردهم ذكريات الأشياء المروعة التي شهدوها. أسوأ شيء أنه كما يبدو، لا احد مهتم بأمرهم، لا الحكومة العراقية، ولا السلطات الكردية ولا حتى المجتمع الدولي بينما كل ما يريدونه هو العدالة".
بعد مرور ثلاثة عقود ، نسيت محنة الناجين بسبب جرائم أخرى وضحايا آخرين يملؤن العراق الآن. من أجل تحقيق العدالة الاجتماعیة لأهل حلبجة، تدعو مؤسسة ژيان الحكومة العراقية الى تحمل المسؤلية عن مصير الناجين وإصدار اعتذار رسمي لهم وإيجاد طرق لإصلاح الضرر الذي لحق بهم.
كما اننا ندعو المجتمع الدولي ان تنظر الى كارثة حلبجة كحكاية تحذيرية وان تبذل كل ما في وسعها من اجل منع إنتاج واستخدام الأسلحة الكيميائية والقضاء على المخزونات الموجودة من هذه الأسلحة ومحاسبة المسؤولين عنها وضمان حصول الضحايا على التعويضات المناسبة.
"ژيان" كلمة كوردية بمعنى الحياة، وتدعم مؤسسة ژيان الناجين من انتهاكات حقوق الإنسان وتعزز القيم الديموقراطية وتدافع عن الحريات الأساسية في كوردستان والعراق. يتم دعم مؤسسة ژيان من قبل الحكومة الألمانية والاتحاد الأوروبي والأمم المتحدة والجهات المانحة الخاصة.
عربي | کوردی| Germany | English
"Alles was sie wollen, ist Gerechtigkeit": 30 Jahre nach den Giftgasangriffen auf Halabja geraten die Überlebenden in Vergessenheit
Drei Jahrzehnte nach den Giftgasangriffen auf die irakische Stadt Halabja leiden die Opfer noch immer unter den schweren körperlichen und seelischen Folgen. Die Jiyan Foundation fordert die irakische Regierung auf, sich öffentlich für die Verbrechen von 1988 zu entschuldigen, den Dialog mit den Überlebenden zu suchen und Entschädigungen bereitzustellen.
Halabja – Am 16. März 2018 jährt sich eines der schlimmsten Menschenrechtsverbrechen, dem Zivilisten in der zweiten Hälfte des 20. Jahrhunderts ausgesetzt waren, zum 30. Mal. Am 16. und 17. März 1988 bombardierte die irakische Armee die Stadt Halabja nahe der iranischen Grenze mit Giftgas. Etwa 5000 Menschen starben sofort, weitere 10.000 Personen wurden dauerhaft verletzt. Mit finanzieller Unterstützung des Auswärtigen Amtes konnte die Jiyan Foundation über 2000 Überlebende behandeln.
"Bis heute leiden viele der Opfer an unterschiedlichen körperlichen und seelischen Beschwerden und Behinderungen. Dazu gehören dauerhafte Schädigungen der Lunge und der Augen sowie Hauterkrankungen, die permanenter und sehr kostspieliger Behandlung bedürfen", sagt Azad Mustafa Qader, Arzt und Leiter unserer Klinik in Halabja. "Viele KlientInnen werden von ihren grauenvollen Erinnerungen heimgesucht. Das Schlimmste ist, dass sich niemand für sie zu interessieren scheint: nicht die irakische Regierung, nicht die kurdischen Behörden und nicht die internationale Gemeinschaft. Alles was sie wollen, ist Gerechtigkeit."
Drei Jahrzehnte danach wird das Leiden der Überlebenden von anderen Verbrechen und anderen Opfern überlagert, welche den Irak heute in Atem halten. Um für die Überlebenden von Halabja Gerechtigkeit zu schaffen, fordert die Jiyan Foundation die irakische Regierung auf, Verantwortung für diese Menschen zu übernehmen, sich öffentlich zu entschuldigen und Entschädigungen für das erlittene Unrecht bereitzustellen.
Wir rufen zudem die internationale Gemeinschaft auf, Halabja als Warnung zu verstehen und alles zu tun, um die Herstellung und den Gebrauch chemischer Kampfstoffe zu verhindern, Bestände zu vernichten, Täter zu verfolgen und sich dafür einzusetzen, dass die Überlebenden entschädigt werden.
Jîyan ist das kurdische Wort für „Leben“. Die Jiyan Foundation for Human Rights ist eine Menschenrechtsorganisation mit Sitz im Irak. Sie unterstützt seit 2005 Überlebende von Folter und Gewalt durch kostenlose medizinische und psychologische Behandlung. Die Arbeit der Jiyan Foundation wird unter anderem durch die deutsche Bundesregierung, die Europäische Union und die UN unterstützt.
Delman Mohammed Kareem
PR Officer
Jiyan Foundation for Human Rights
31 Midya St.
Handren Qtr 109
House 25
Near Khasraw Khal bridge, opposite Directorate of Culture
Sulaymaniyah • Iraq (Kurdistan Region)
Tel: +964 (0)53 318 4738
Mobile: +964 (0)770 212 4464
به‌روار: 15/03/2018
1250 جار خوێندراوه‌ته‌وه
|